Po czym poznać, że dziecko ma depresję?

Informacja o tym, że dziecko cierpi na depresję, wywołuje u wielu rodziców zaskoczenie i niedowierzanie. Tymczasem depresję dotyka w takim samym stopniu zarówno dzieci, jak i dorosłych. Nieleczona depresja może mieć poważne konsekwencje łącznie z utratą życia. Z tego powodu tak ważne jest, aby rodzice i opiekunowie znali charakterystyczne dla dzieci i młodzieży symptomy choroby.

Które objawy zdradzają depresję u dziecka?

O depresji mówi się i pisze coraz częściej, do epizodów depresyjnych przyznaje się coraz więcej znanych ludzi ze świata kultury i show-biznesu. Jednak depresja pozostaje wciąż tajemniczą chorobą, a jej objawy łatwo przeoczyć. Szczególnie trudna do rozpoznania jest u dzieci, często dlatego, że jej symptomy są mało wyraźne, zmienne i różnorodne. Rodzice nie zawsze zmiany nastroju dziecka, przygnębienie lub drażliwość wiążą z rozwojem depresji. Ponadto oznaki depresji u młodszych dzieci mogą być inne niż u nastolatków. Ważna jest zatem uważna i wnikliwa obserwacja zachowania dziecka na każdym etapie rozwoju.

Wśród objawów, które powinny zaniepokoić, wyróżniamy długotrwałe obniżenie nastroju. Objawia się ono jako niechęć, apatia i wspomniane przygnębienie. Dziecko nagle ogranicza swoją codzienna aktywność, rezygnuje z pielęgnowania pasji czy zainteresowań. Wyraźnie odcina się od rówieśników i często komunikuje zmęczenie. Dodatkowo towarzyszy mu poczucie bezsensu własnego istnienia i otaczającego świata. Na wiele sytuacji może reagować nieadekwatnym wzburzeniem, a wysoka drażliwość utrudnia próby porozumienia się z pociechą. Nie należy wówczas takich zachowań tłumaczyć tylko dziecięcym lub nastoletnim buntem. Niepokój powinna wzbudzić też skłonność do uciekania w świat wirtualny, gier czy mediów społecznościowych.

Istotnym symptomem depresji jest także zaniżone poczucie własnej wartości. Wówczas dziecko wyraża się na swój temat niepochlebnie, może mówić, że jest mało zdolne, niewystarczająco dobre itp. Do takich wniosków często prowadzą wyraźnie słabsze wyniki w nauce szkolnej. Trzeba wiedzieć, że osoby chorujące na depresję mają problemy z koncentracją, pogarsza się też ich pamięć. Wielu rodziców po uważnej analizie zachowania dziecka odkrywa, że cierpi ono na bezsenność, ulega napadom lęku, ma problemy z apetytem. Alarmującym zjawiskiem jest odmowa wstania z łóżka i pójścia do szkoły. Nie zawsze rodzice utożsamiają z depresją nagłe niewyjaśnione bóle brzucha, głowy czy nawet nóg. O tym, że dziecko potrzebuje niezwłocznie pomocy psychiatrycznej, świadczą komunikaty, że chce ono sobie odebrać życie, gdyż w jego mniemaniu śmierć może uwolnić je od cierpienia, a innych od jego osoby. Charakterystycznym objawem depresji dziecięcej jest zatem zniekształcony obraz siebie i świata.

Dlaczego nie wolno lekceważyć objawów depresji u dzieci?

Depresja ma wiele przyczyn i może dotknąć każde dziecko niezależnie od wieku i statusu rodziny. Nie jest przejawem krnąbrnej czy kapryśnej natury albo nasilonych trudności okresu dojrzewania. Dziecko chorujące na depresję naprawdę cierpi, dlatego należy zrobić wszystko, aby jego stan uległ poprawie. Jeśli opisywane objawy utrzymują się przez ponad dwa tygodnie, to należy skonsultować się z psychiatrą lub z psychologiem. Depresja dzieci jako skomplikowana i podstępna choroba wymaga umiejętnego potraktowania. Lekarz psychiatra po postawieniu diagnozy ustala model leczenia depresji. W zależności od stopnia nasilenia objawów może wprowadzić farmakoterapię, ale też zaleci psychoterapię i konsultacje z psychologiem. Postępowaniem terapeutycznym obejmuje się także resztę rodziny, gdyż w związku z chorobą dziecka dotychczasowy model życia może ulec przeformułowaniu. Leczenie depresji dzieci jest procesem długotrwałym, jednak mimo chwili zwątpienia przynosi pozytywne efekty i jest najlepszym sposobem na pokonanie choroby.