Choroba Afektywna Dwubiegunowa u dzieci


dwie twarze pokazujące odmienne emocjeChoroba afektywna dwubiegunowa to choroba polegająca na zmianach nastroju, zarówno w kierunku depresji jak i manii.

Diagnozowanie ChAD-u u dzieci jest trudnym zadaniem ze względu na odmienny przebieg niż u dorosłych. Im młodsze dziecko tym bardziej obraz zaburzeń odbiega od typowych kryteriów rozpoznania.

Wielokrotnie początkowo przebieg przypomina nadpobudliwość psychoruchową. Objawy nakładają się na objawy zgodne z kryteriami rozpoznania ADHD. 90% dzieci z diagnozą CHAD spełnia kryteria ADHD, a jedynie 20% dzieci z ADHD spełnia kryteria CHAD. Stąd często dzieci te mają wcześniej postawione rozpoznanie zaburzeń aktywności i uwagi.

Szczyt zachorowań notuje się na 15-19 rok życia, choroba może jednak rozwinąć się nawet przed 13 rokiem życia.

Częściej uwagę zwraca obniżony nastrój, przygnębienie.

Nastrój hipomaniakalny początkowo jest lekceważony. Objawia się nadmierną wesołkowatością, błaznowaniem, wybuchami śmiechu bez przyczyny. Dopiero gdy granice „błazeńskiego” zachowania wyraźnie przekraczają przyjęte normy społeczne oraz normy zachowania dla danego wieku, otoczenie zwraca uwagę na ich nieprawidłowość.

Stany maniakalne przeplatają się ze stanami obniżonego nastroju. U dzieci przebieg CHAD często ma charakter szybkich a nawet ultraszybkich zmian nastroju. W ciągu jednego dnia możemy spodziewać się, że dziecko będzie miało zarówno postawę wielkościową jak i będzie smutne, zrozpaczone. Zmiany te są nieprzewidywalne, nie wynikają z żadnej bezpośredniej przyczyny.

Każdorazowo oceniając objawy należy oczywiście odnieść się do okresu rozwojowego dziecka.

Poniżej przedstawiam zachowania mogące świadczyć o chorobie afektywnej dwubiegunowej u dziecka:

  • dominuje nastrój dysforyczny (wybuchy złości, dużo pretensji, „kapryśność”, „burzliwy nastrój”),
  • wzmożona ciągła, nadmierna aktywność,
  • ma nadmiar pomysłów,
  • stany euforii (niestosowny śmiech, „wygłupianie się”, „błaznowanie”),
  • nadmierne zainteresowanie seksem,
  • duża labilność emocjonalna,
  • agresywne zachowania – hałaśliwy, krzyczy, ma dużo pretensji, grozi innym, atakuje rówieśników, dorosłych, niszczy przedmioty,
  • zachowania przemocowe wobec innych, wobec zwierząt,
  • wielkościowe nastawienie- fantazje o omnipotencji, o wyjątkowej mocy, doświadcza niezwykłych doznań,
  • mogą towarzyszyć zaburzenia myślenia oraz percepcji (objawy psychotyczne),
  • wielomówność,
  • łatwo się rozprasza,
  • zmniejszona potrzeba snu, trudności w zasypianiu, wczesne budzenie się,
  • rozdawanie własnych rzeczy,
  • zmienia swój wygląd, przebiera się kilka razy dziennie, stroje mają dziwaczny charakter lub w ogóle nie dba o strój,
  • niepohamowanie zaczepia innych,
  • daredevil acts,
  • nie ma poczucia zmiany,
  • od najmłodszych lat częste zmiany nastrojów,
  • nagłe przechodzenie od radości do rozpaczy,
  • wybuchy złości,
  • dość szybko rozwojowo utrata potrzeby snu w ciągu dnia.